05 april 2023

VAAAM krijgt voor 1 vd 101 foto's schadevergoeding

ECLI:NL:RBAMS:2023:2028
Rechtbank Amsterdam
Gemachtigde eiser VAAAM AG: mr. R.P.J. Ribbert te Amsterdam
Gemachtigde gedaagde Yourscene B.V. e.a.: mr. I.M.C.A. Reinders Folmer te Amsterdam, procesadvocaten mr. A. Bekema en mr. J. Visser
Rechter: mr. C.M.E. de Koning, bijgestaan door mr. S.P.F. Sneeboer

De gedaagde ondernemer is voor 101 foto's van inbreuk beschuldigd. Voorafgaande aan de procedure heeft hij mij om advies gevraagd en mailde: 

"foto’s waarschijnlijk van een van onze 3 betaalde content leveranciers afkomstig waren -hebben we deze foto’s om tijd /uitzoekerij en energie te besparen destijds -na brief maar meteen verwijderd voor de zekerheid.

wij gebruiken al vele jaren abonnementen waar we voor betalen aan Brunopres en Getty en in het verleden -2012-2014 -ook bij Reporters

Of in de periode daarvoor met bronvermelding-linkje etc (het is denk ik voor iedereen onduidelijk of dit destijds nu wel of niet afdoende was)

De meeste artikelen stammen uit 2011-2019 -met bronvermeling /link naar een ander platform - Magazine Cover- of Instagram

Het is een enorm gepuzzel -vrijwel ondoenlijk- om uit te zoeken wie er op de redactie 10-11 jaar geleden welke bron of beeld leverancier heeft gebruikt

We betalen normaal afhankelijk van aantallen 3 tot 10 euro per foto"

Ik adviseerde hem de ontbrekende namen van de fotografen op te vragen en de overeenkomsten tussen fotograaf en beeldbank. 'Wie eist bewijst' dacht ik maar als antwoord kreeg hij een dagvaarding. Bij dit soort bedragen is een advocaat verplicht. Na het debacle met rechtbank Haarlem - tien advocaten die weigerden te helpen - had ik helaas geen tip voor een goede advocaat. En hij kwam uit bij het advocatenkantoor van de tegenpartij van dat debacle...


De feiten

"2.1. In september 2020 is het bedrijf VAAAM opgericht. VAAAM handhaaft de auteursrechten van de bij haar aangesloten fotografen en rechthebbenden van afbeeldingen middels een eigen softwareprogramma. Dit softwareprogramma (reverse image tracking technology) zoekt op het internet naar foto’s afkomstig van VAAAM’s aangeslotenen (zie hierna onder 2.3). Na het aantreffen van een foto maakt VAAAM daarvan een case report op. De exploitant wordt bij vermoeden van inbreuk verzocht om een bewijs van toestemming voor het gebruik van de foto te overleggen of, indien dat bewijs ontbreekt, tegen betaling een post license fee af te sluiten."
Beschuldigde partijen worden verzocht een bewijs van 'onschuld' te overleggen of te betalen.

"2.2. VAAAM is de rechtsopvolger van RYDE GmbH (hierna: RYDE). RYDE verrichte dezelfde handelingen als VAAAM en verstuurde onder de naam KODAKOne case reports en/of aanmaningen wegens inbreuk op het auteursrecht van foto’s naar de exploitanten van de websites waarop de foto’s waren aangetroffen."
Gedaagde is tot 14 juni 2022 benaderd door RYDE, KODAKOne en (niet in het vonnis vermeld) Leeway advocaten.

"2.12. Bij brief van 14 juni 2022 heeft (de advocaat van) VAAAM EEN Media c.s. en [gedaagde 6] gesommeerd om alle inbreuken op de foto’s te staken, een schadevergoeding van € 269.541,- te betalen en € 5.000,- aan door VAAAM gemaakte juridische kosten te vergoeden, op straffe van een dwangsom."
VAAAM heeft openstaande claims gebundeld en 61 nieuwe claims toegevoegd.

"2.13. Per mail van 19 juni 2022 heeft EEN Media c.s. aan VAAAM geschreven dat zij alle vermeende inbreukmakende foto’s van haar websites heeft verwijderd. Daarnaast heeft EEN Media c.s. verzocht om stukken waaruit volgt welke fotograaf de auteursrechthebbende van een foto’s zijn, dat deze auteursrechten zijn overgedragen aan VAAAM en wat de gebruikelijke vergoeding voor de fotograaf is voor het gebruiken van zijn foto. Tot slot heeft EEN Media c.s. een schikkingsvoorstel gedaan tot betaling van € 2.500,- exclusief btw."
VAAAM heeft hierop niet gereageerd en zonder de gevraagde gegevens te verstrekken een procedure aangespannen.


De beoordeling

"4.1 ...VAAAM kan niet aantonen dat zij gemachtigd is om de auteursrechten namens Kintzing en Art Images uit te oefenen en heeft op dit punt haar eis ingetrokken."
Van 13 foto's kan VAAAM niet aantonen opdracht te hebben om te handhaven.

"4.11 ...In de Authorization Letters die VAAAM heeft overgelegd wordt weliswaar toestemming gegeven om de auteursrechten te handhaven en post license af te sluiten, maar geen sprake is van overdracht van rechten. Ook het Statement of Ownership en de Aanvullende Authorization Letters zijn onvoldoende om overdracht van de rechten aan te tonen, omdat Blaublut, Instar en Avalon daarin slechts verklaren dat het auteursrecht bij hen ligt en VAAAM die rechten namens hen mag uitoefenen. ... De vorderingen die VAAAM heeft ingesteld namens Blaublut, Instar en Avalon wordt dan ook afgewezen."
Van 87 foto's kan VAAAM aantonen opdracht te hebben om te handhaven doch hebben opdrachtgevers niet aangetoond dat zij auteursrechthebbenden zijn.

"4.12. Ook in het Statement of Ownership dat [naam] heeft ondertekend is geen sprake van een overdracht van het auteursrecht. (...) Hoewel het auteursrecht bij [naam] ligt, voert VAAAM als lasthebber uit wat [naam] zou doen, namelijk het handhaven van de auteursrechten op de foto. VAAAM kan als lasthebber ook een vordering wegens inbreuk op het auteursrecht indienen, dat volgt uit artikel 394 e.v. van boek 5 van het hierop toepasselijke Zwitsers Burgerlijk Wetboek."
Mijn inziens had VAAAM het Statement of Ownership op het eerste, buitengerechtelijke, verzoek van gedaagde moeten overleggen. In ieder geval bij dagvaarding, art. 111.3 Rv.. De rechter had dit bewijs wegens tardief kunnen passeren.
Voor de foto van Wayne Tippetts heeft gemachtigde VAAAM volgens de rechter, naar Zwitsers recht, recht op een schadevergoeding. De door VAAAM gevorderde schade is echter het mislopen van inkomsten ten tijde van de vermeende inbreuk, gepubliceerd op een datum waarop VAAAM nog niet bestond...


"4.15 ...Uiteindelijk heeft Yourscene op 19 juni 2022 bericht dat zij alle foto’s van haar websites had verwijderd, maar geen bewijs overgelegd waaruit volgt dat zij een licentie had voor het gebruik van de foto van [naam] . Daarom gaat de rechtbank ervan uit dat Yourscene geen toestemming had om de foto van [naam] op Trendalert te gebruiken."
Bewijs van rechtmatig gebruik van 10 jaar geleden wordt bij gedaagde neergelegd.

"4.18. Yourscene stelt dat de door Yourscene gebruikte foto’s vallen onder de persovername exceptie dan wel de beeldexceptie. In productie 17 heeft zij van een groot aantal foto’s uiteengezet waarom de persovername- of beeldexceptie van toepassing is. De rechtbank constateert dat de foto van [naam] niet wordt genoemd in deze uiteenzetting wat maakt dat Yourscene geen verweer heeft gevoerd ten aanzien van de foto van [naam] . De rechtbank passeert daarom dit verweer."
Bewijs dat er geen uitzondering geldt, citaat en/of persovername, wordt bij gedaagde neergelegd.

"4.21. Bij het bepalen van de vergoeding zoekt de rechtbank aansluiting bij de door VAAAM genoemde gebruikelijke licentiebedragen die per foto worden gefactureerd, waarbij € 100 tot € 250 wordt betaald voor een foto als die van [naam] . ... De rechtbank zal een bedrag van (€ 450 + € 112,50) € 562,50 aan schadevergoeding toewijzen."
Eiser hoeft niet te bewijzen welke inkomsten zij 10 jaar geleden, toen zij nog niet bestond(!) laat staan de exclusieve rechten had, is misgelopen.

"4.25. Yourscene maakt aanspraak op vergoeding van de volledige proceskosten als bedoeld in artikel 1019h Rv. Zij heeft haar kosten gespecificeerd op een bedrag van € 37.485,- exclusief BTW en exclusief griffierecht."
Gedaagde heeft met het griffierecht erbij ruim €43.000 moeten investeren om een ongefundeerde claim van €275.000,- te weerleggen.

"4.26 De rechtbank stelt de door Yourscene gemaakte advocatenkosten als bedoeld in artikel 1019h Rv vast op € 25.000,- exclusief BTW. Het gevorderde griffiegeld (€ 5.737,-) wordt toegewezen."
Een ruime proceskostenveroordeling. Het dekt echter niet de volledige advocaatkosten. Naast enorm veel tijd en stress voor gedaagde heeft de procedure hem meer dan €13.000,- gekost.


Rechtbank Amsterdam 5 april 2023, ECLI:NL:RBAMS:2023:2028
"Een bedrijf dat auteursrechten handhaaft voor onder meer een aantal fotopersagentschappen en een fotograaf, heeft slechts in één geval aangetoond dat zij terecht een auteursrechtinbreuk signaleerde."

Bespreking op IE-forum
"VAAAM kan geen zelfstandige vorderingen van auteursrechthebbenden instellen en wordt veroordeeld in de kosten van de procedure van Yourscene"




Gepost op 17 april 2023, bijgewerkt 9 februari 2024.