30 augustus 2023

223 foto’s wandelgids Pieterpad

ECLI:NL:RBGEL:2023:4916
Rechtbank Arnhem
Gemachtigde eiser: advocaat mr. W. Blansjaar te Nijmegen
Gemachtigden gedaagde STICHTING PIETERPAD: advocaten mr. J. Becker en mr. L.S. van de Berg te Arnhem
Rechters: mr. H.F.R. van Heemstra en mr. K. van Vlimmeren - van Ommen

Eiser, oprichter en ex-bestuurder van de Stichting Pieterpad heeft een groot deel van de teksten en foto’s aangeleverd voor de 10e druk van de Pieterpadgids.


Honorarium

“3.1 De auteur ontvangt voor dit werk een eenmalige vergoeding van € 48.400,- (incl. BTW) voor verrichte werkzaamheden (…)

3.2 Uitgever en Stichting Pieterpad betalen auteur geen royaltyvergoeding van 1 euro per verkochte gids over de oplage van 40.000 exemplaren. Auteur gaat hiermee onder protest akkoord zodat voorkomen kan worden dat zijn werk vernietigd en niet gepubliceerd wordt.

3.3 Auteur geeft na betaling van zijn honorarium toestemming om het werk te publiceren.”


Auteur is betaald voor zijn werkzaamheden. Volgens art. 7 Aw wordt degene in wiens dienst de werken vervaardigd zijn als maker aangemerkt, tenzij anders afgesproken.


Vordering

“3.1 (…) Stichting Pieterpad en NIVON hoofdelijk veroordeelt tot betaling van een royaltyvergoeding ad € 2,50 per verkocht exemplaar (…) althans een billijke vergoeding”

“3.4 (…) Stichting Pieterpad en NIVON hebben [eiser] voor het blok gezet met de mededeling dat zijn werk integraal zou worden vernietigd indien hij niet zou tekenen voor een eenmalige vergoeding van € 40.000,00 exclusief btw. De foto’s en teksten waren gereed en waren alleen geschikt om te worden gebruikt voor deze uitgave van de Pieterpadgids.”

Zolang er geen overeenkomst is van overdracht blijven de foto’s en teksten eigendom van de auteur, van vernietiging is geen sprake.


Verweer

"3.9
- [eiser] is niet de maker van alle in de Pieterpadgids opgenomen foto’s.
- De door [eiser] aangeleverde foto’s komen niet voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking."

Gedaagde heeft een punt. Foto’s van landschappen en gebouwen zijn niet automatisch beschermd.


Beoordeling

"4.1 (…) [eiser] heeft nagelaten om duidelijk en nauwkeurig per individuele foto/stuk tekst te onderbouwen dat en waarom sprake is van een voldoende eigen, oorspronkelijk werk dat het persoonlijk stempel van hem als maker draagt."
Met 223 foto’s is het een kostbare aangelegenheid om de betwisting - dat de foto's niet voor bescherming in aanmerking komen - te weerleggen.

"4.2. (…) Partijen zijn er (…) van uitgegaan dat de foto’s en teksten auteursrechtelijk beschermd waren (…) Bij deze stand van zaken hoeft de rechtbank niet in te gaan op de mate waarin [eiser] in auteursrechtelijke zin aan de uitgave heeft bijgedragen."
Goed dat de rechter de discussie of alle 223 foto's voor bescherming in aanmerking komen overslaat.

"4.3. [eiser] stelt dat het door hem ontvangen bedrag van € 48.800,00 geen billijke vergoeding is (…) omdat dit bedrag enkel ziet op zijn honorarium (uren en kosten) en niet op een vergoeding voor de exploitatie van zijn werk."

"4.8. [eiser] verwijst naar het literaire modelcontract waarin royaltypercentages worden genoemd van tussen de 10% en de 15% en de tarieven van Stichting Beeldanoniem die volgens hem zouden resulteren in een totale billijke vergoeding van € 148.766,00.

4.9. De rechtbank volgt [eiser] hierin niet. Het modelcontract literaire werken is blijkens de toelichting daarop van toepassing op literaire werken (scheppend en beschouwend proza), waartoe deze wandelgids niet behoort. Bovendien ontvangt de schrijver van een literair werk geen maakvergoeding, bovenop de royalty’s. (…) De tarieven van Stichting Beeldanoniem zijn geen weergave van hetgeen gebruikelijk is in de markt. Deze tarieven bieden de mogelijkheid om een vrijwaring te kopen voor het gebruik van een foto waarvan de maker niet bekend is"

Ondanks dat vele gedupeerde fotogebruikers gesteld hebben dat de tarieven van Stichting Beeld Anoniem niet marktconform zijn is het talloze malen toegewezen. Goed dat dat nu niet gebeurt, de vetgedrukte zin kun je gebruiken in combinatie met verwijzing naar deze uitspraak om een onredelijke fotoclaim af te wimpelen.

Rechter wijst de vordering af en veroordeelt eiser tot de proceskosten van Stichting Pieterpad. Omdat het geschil in de hoofdzaak ging over de hoogte van een billijke vergoeding krijgt de Stichting niet haar volledige proceskosten vergoed. Bij dit soort bedragen was zij verplicht zich bij te laten staan door een advocaat en zullen de proceskosten stevig zijn opgelopen.


N.B. Tevens gedaagd is NEDERLANDS INSTITUUT VOOR VOLKSONTWIKKELING EN NATUURVRIENDENWERK met advocaat mr. J. van den Bos te Nunspeet als gemachtigde. Die vordering gaat over het verstrekken van informatie en daar zijn dwangsommen voor bepaald.


Rechtbank Gelderland 30 augustus 2023, ECLI:NL:RBGEL:2023:4916
Handhaving intellectuele eigendomsrechten. Auteursrecht foto’s en teksten wandelgids. Billijke vergoeding. Verbodsvordering. Exploitatiebevoegdheid. Nakoming. Verplichting van uitgever tot verstrekken oplagegegevens. Dwangsom. Proceskosten, deels indicatietarief IE-zaak.


Gepost op 7 september 2023.